 |
Bugün Çin disinda planli ekonominin var oldugu yani kaynak dagiliminin merkezi planlama ile yapildigi ülke kalmadigi bir gerçektir.
Devlet Planlama Teskilati’nda çalisiyor iken, bir seminer için Münih’te IFO Enstitüsü’ne gönderilmistim. Benim açimdan hiç önemli olmadigi halde, Enstitünün küçük matbaasini gezdirdiler. Ikinci Dünya Savasi gazisi matbaa sefi, bana isini anlatirken çok etkilenmistim. Sanki Almanya’nin en önemli isini yapan “O” idi. Yillar sonra bu olayi rahmetli Turan Günes’e anlattigimda, bana verdigi dersi hiç unutmam. Demisti ki, “Oglum Erol, biz Türkler dünyanin en zeki milletiyizdir, her seyi biliriz; Almanlar ise aptaldir, bir tek seyi bilirler(!)” |
|
Ilk plancilardan Günal Kansu’nun Is Bankasi Kültür Yayinlari’ndan çikan kitabinin adi “Planli Yillar (anilarla DPT’nin öyküsü)”. Kansu’nun kitabinin bir sayfasindan benimde katildigim su saptamalarinin altini çizmek istedim. Galiba üç plancinin adi belleklerden asla silinmeyecek. Bunlardan birincisi, aslinda bir kisi degil, bir ekip; Sinasi Orel’i, Osman Nuri Torun’u, Atilla Karaosmanoglu’su, Necat Erder’i, Ayhan Çilingiroglu’su, Atilla Sönmez’i ve digerleriyle Birinci Plan’i hazirladilar. O gencecik yaslarinda, Türkiye’ye böyle bir kurum kazandirdiklari, temeline ilk harci döktükleri, piril piril, idealizm ve duygu dolu bir gelecegi baslattiklari için… Diger ikisi, birbirinin antitezi sanki. Belki de, isimlerinin, birbiri pesi sira, bir solukta anilmalarindan rahatsizlik duyacak kadar… Memduh Aytür… Devletin koruyucusu, plancilara, ulusalciligi, Bati karsisinda baslarini dik tutmalarini ögreten… Bunlarin yaninda, onlara bir türlü asamadigi, Cumhuriyet’e bagliligindan dogan kendi korkularini, önyargilarini da asilayan, ülkenin Avrupa Birligi yönünde atacagi adimlara set çeken, Türkiye’nin artik nesli tükenmis olan süper bürokratlarinin en basta geleni; ülkenin “merkezinin” en saygin temsilcisi… Turgut Özal… Tüm ülkeyi oldugu gibi plancilari da, sevgi, hayranlik, nefret arasindaki o karmakarisik duygular içinde birakan… Ulusal solcu gelenegindeki Planlama’yi özel sektörcülükle, çarpik bir kapitalizmle, muhafazakâr mukaddesatçilik kavramlariyla tanistiran… Plancilarin o saflik ölçüsüne varan kamu yarari ve etigi kavramlarini altüst eden… Fakat bunlarin yaninda ufuklarini da genisleten, ideolojilerini, inandiklari elli yillik ekonomi politikasi gelenegi, bir kalemde gerçeklestirdigi reformlarla sarsan… Toplumun, “çevreden” gelen, ama merkezine ait olmayi düsleyen lideri.. Ve, Planlama’da, bu “merkez” ile “çevre” arasinda bas gösteren, yillar boyu süren bir ” bizler” ve “onlar” çekismesi…” Günal Kansu ile hem Planlama’da hem de CHP Arastirma Merkezi’nde birlikte çalistik. Çok degerli bir iktisatçi, her zaman “çalisan ve üreten” bir kisidir. Türkiye içinde ve yurtdisinda önemli görevler yapti. Özümsedigi Çagdas, Demokrat, Laik degerleri tam bir tarafsizlikla bu kitaba dökmeyi basarmis bir aydin. Günal Kansu’yu, geçmiste çok tartisilan DPT ile ilgili bu içerikli kitabi, okumak ve ögrenmek isteyenlere kazandirdigi için kutlamak gerekir. Onu tanidigim, dostlugunu kazandigim ve kendisinden çok sey ögrendigim için hem mutluluk hem de onur duyuyorum. |
|