 |
Alman Basbakan Shröder, Basbakan Tayyip Erdogan’a “ bu sefer Viyana kapilarindan geri dönmeyeceksiniz” demis.
Basbakanin Avrupa Birligi hedefi için çiktigi dis gezinin ilk ve önemli ayagi olan Almanya’da yaptigi görüsme sonrasi basbakan Shröder’in sözü bana yillar önce Kremlindeki bir olayi animsatti. |
|
Brejinev’in “artik komünizmin olgunluk asamasina ulastik” dedigi 1970’lerin ikinci yarisinda Deniz Baykal ve rahmetli Dogan Arasli ile birlikte davetli olarak Moskova’ya gittik. O tarihte Kosigin basbakan ve Sovyetler Birligi disardan yayilan ve söylenenlere göre kapitalizmin her bakimdan önüne geçmis durumda. Yirmi yila kalmaz komünizm çöker diyene “sakaci” diyecegimiz ön beklentisi ile Moskova’yi bir Kasim günü, eksi 20 derecede gördük. Daha o gün aksam ilk gözlemlerimizle Büyükelçimiz Namik Yolgan’in “15 yil sürmez Dogu Bloku dagilir, ABD ile hizlandirilan bu silahlanma yarisi sosyalizmin tarlada Orak, fabrikada Çekiç sallayanlarin açlik ve sefaletinin altinda ezilip gittigini dünya 15 yila kalmaz görür” dedigini animsiyorum. Ertesi sabah bugünlerde Türk turistlerin kuyrukta oldugu Nazim Hikmet’in Mezarini ziyaret ettik. Rahmetli Dogan Arasli’nin gözlerinin yasardigini ve bir dörtlügünü basinda okuyarak üçümüzün içten duygularini ilettigini bugün gibi animsiyorum. O gün Sovyetler Birliginin üçüncü adami Prezidinyum Baskani Sitikof ile görüsmelere basladik. Kremli’nin soguk duvarlari arasindaki görüsmede Sitikof, Türk – Sovyet dostlugundan söz ederken “çok daha yakin müttefik olabilirdik, bizim bogazlar konusundaki samimi talebimizi kabul etmemekle Ismet Pasa yanlis yapti” dedi. Söylemek istedigi 2. Dünya Savasi basinda sovyetlerin Istanbul ve Çanakkale bogazlarinin kontrolünü Türkiye’den zorla ve tehditle istemeleri üzerine, Türkiye’nin ABD’yi yanina almak zorunda kalarak bu tehdidi cesaretle reddetmesinin yanlis oldugu idi. Bu söze, Baykal çok sert tepki gösterdi, “Saldirgan bir emelinizi gerçeklestiremediginiz halde bu geçmis ciddi hatanizda düsünce olarak hala israr ediyorsunuz, bunu ülkem adina saygisizlik sayarim” dedi. Bunun üzerine görüsmenin devam edebilmesi için Sitikof özür dileyerek sözlerini geri aldigini açikladi. 1990’larda özel bir gezimde, Avusturya’nin Graz kentindeydik. Sehri bana anlatarak dolastiran görevli, sokakta durdurarak bir apartmanin en üst katina bakmami söyledi. Binanin dördüncü katinda bir pencerede arkasindan hançerlenmis bir Yeniçeri Cesedi belinden asagi dogru sarkmis duruyor. “Sultan Süleyman’in yeniçerilerinden biri kenti kiliçtan geçirip talan ederken, girdigi bu binada çoluk-çocuk herkesi temizledikten sonra, pencereden asagi arkadaslarina, - Burada kimse kalmadi hepsini hakladim- derken, evde kalan son Avusturya’li yarali bir kahraman o yeniçeriyi bu haliyle biçaklamis. Iste bu, onun o günkü gibi duran maketidir” diye rehber beni utandirmak istedi. Bende tebessüm ettim. O bir siradan görevli Avusturyali idi. Alinmami gerektirir bir düsüncesi ve kini elbette yoktu. Dün Alman Basbakaninin Viyana kapilarini animsatirken neyi kastettigini anlayamayarak, tesekkür eden Türkiye Basbakanina, bilgisizligini ve deneyimsizligini kinadigimi belirtmek ve Basbakanlarin kimi, ne için temsil ettigini hatirlatmak istedim. |
|