 |
2004’de ABD Baskanlik seçimini Demokratlar kazanirsa, Irak’ta baris ortami ve demokrasiye geçis umudu dogabilir.
Iki gün önce dostum Sedat Ergin Washington’daki gözlemlerine dayanarak gelecek seçimde Bush’un kaybetme olasiligini gördügünü yazdi. Bende Newyok’ta bir aydir bu beklentileri izliyorum.
|
|
Daha öncede yazdigim gibi, Demokratlarin Adayinin kim olacagi bu olasiligi belirleyecek. Çünkü özellikle Amerika’da artan issizligin ve fakirlesmenin inandirici önlemlerini anlatabilen aday Bush’u yenebilir deniyor. Demokrat Aday adaylari televizyonda yaptiklari ön seçim tartismalarinda, birbirine bagli olarak bu iki konuyu konusuyorlar. Irak ve Issizlik. Verilen bilgilere göre 20 milyonun üzerine çikan issizligin (yatirimsizligin) nedeni, Irak Savasi yüzünden yapilan büyük harcamalar ve onun sonucu ABD tarihinin karsilastigi en büyük bütçe açigi, Bush’un yumusak karni olarak gözüküyor. Wesley Clark’in basarili bir eski general olmasina güvenerek bu savas ortaminda en uygun aday olur diye onu öne çikaranlarin ilk günlerdeki iyimserlikleri çabuk sönemeye basladi. Çünkü anketler, genis kitlenin egiliminin, Irak sorununu askeri gücü artirarak degil, tersine ekonomiye olan olumsuzlugunu azaltarak çözecek bilgisi ve becerisi olan Baskan adayina donük oldugunu gösteriyor. Böyle bakildiginda, politik yorumlara göre bu hafta sonundaki görünümleri ile aday adaylarindan Howard Dean, John Kerry ve Dick Gephardt öne çikan Demokratlar olarak görülüyor. Halen Vali olan Dean genç, atak ve cesur bir kampanya sürdürüyor. Daha çok bütçe açiginin çözülmesini, her seyin önkosulu olarak gösteriyor. Senatör Kerry daralan iç ve dis ticareti hizlandirmayi en önemli konu olarak isliyor. Ona göre Birlesmis Milletlerle Irak yüzünden bozulan iliskilerin, Bush’un Avrupa ve Rusya basta diger ülkelerle ABD’nin arasini açmasi, Amerika’nin Dis Ticaretine ve onun sonucu ekonomiye darbe vurdu. Kongre üyesi eski Senatör Gephardt ise ilk isin, iç talebi artiracak politikalar oldugunu vurguluyor, saglik ve isçi ücretlerinde artis gibi sosyal harcamalara agirlik verilmesini istiyor. Görüldügü gibi, son yillarda IMF araciligi ile ABD’nin Türkiye’de baski altina aldigi, memur ve isci ücretlerinin düsük tutulmasi gibi sosyal harcamalarin artirilmamasi politikasini, Demokratlar kendi ülkelerinde elestiriyor.Ancak, popülist politika oldugu için henüz ciddi medyada destek bulabilmis degiller. Televizyonlarda ve gazetelerde Demokratlarin bu söylemlerini elestiren Ekonomist yazar ve yorumcular, bu strateji ile bu aday adaylarinin Bush’u yenmesini zor görüyorlar. Hatta son günlerde, yeniden Bayan Clinton’in aday olabilecegi beklentisi medya çevrelerinde söylenmeye baslandi. Ancak, Bush’un önünde bir yildan daha çok zaman oldugu ve ekonomide olumlu gelismelerin ortaya çikacagini, çogu Cumhuriyetçi Partilinin inanarak bekledigini söyleyenler de var. Kongreden istedigi yeni 87 Milyar Dolar ek bütçenin Irak ve Afganistan’in yeniden insasinda kullanilacagini açiklayan Baskan Bush’un, bu harcamalarin büyük oranda ABD’li firmalar araciligi ile aslinda ekonomiyi hizli bir sekilde canlandiracagini bekledigi de bir gerçek.Öyle olup olmayacagini 2004’un ilk aylarinda herkes görecek. Bush’un kaybetmesinin, Türkiye açisindan çok yararli olacagini düsünüyorum. Ancak Clintonlar gibi, Demokratlarin adayi kim olursa olsun, kitle psikolojisinin Bush’tan yana oldugu gerçegini bende gözlemliyorum. |
|