Cevikce / Haber ayrıntısı

Aralik ayinin 17’si

“Distan bakilinca tür tür insan görülür, Rum’dan, Horasan’dan, her insan görülür. ... Sen gel içe bak, hepsi bir insan görülür.”

Mevlana’nin ölüm günü ile Beethoven’in dogumunun ayni günde, yani 17 Aralik’ta olmasi rastlanti elbette. Yukaridaki sözlerinde Mevlana evrensel insani, dünya yurttasinin iç güzelligi ile tanimliyor. Nerede, hangi kitada, hangi ülkede olursan ol, ayni insansin Mevlana’ya göre.


 

O Mevlana, Tanri asigi bir Müslüman’dir. Ama o Mevlana, Tanri’ya inandigi kadar asil zenginligi olan iç dünyasi ve akli ile, hangi dinden, hangi irktan, hangi dilden, hangi renkten olursa olsun her insanin ” Önce Insan” olduguna da inanir ve ona da asiktir.
Rum’dan, Horasan’dan derken Mevlana, bütün inançlari insanligin ortak akli olarak tanimlamis. Ancak bu sözleri, Konya’da, Istanbul’da, Newyork’ta, Atina’da, o büyülü müzikle dönerken, beyinlerde sanki tek dilden ve birlikte söylendigini görmek ve anlamak gerekir.
Yani Mevlana insanin ayniligini ve ortak güzelligini sözlerinden önce o müzikle evrensellestirmistir. Öyle oldugu için bestesi kime ait olursa olsun, Mevlana derin bir deyisin adi oldugu kadar, çok derin bir duyusun (müzigin) ta kendisidir.
Evrensel insani önce kendine, sonra öteki insana sevdiren, tipki Beethoven’de oldugu gibi o müzigin içindeki tilsimdir. Biri sarkta, biri garpta; en büyük klasik bana göre bu iste. Bunun için “rastlanti elbette” dedim. Ama belki de biri ölürken ötekinin dogmasi, doganin görünmez gücüde olabilir!
Bu sicaklik ve güzellikleri Aralik ayinin 17’sinden yola çikarak yazdim. Ancak bu günlerde dünyaya söyle bir baktigimda, hem Mevlana’nin hem Beethoven’in önünde, yüzyillar sonra insanlik adina utanç duymak gerektigini de görüyorum.
Doguda, Batida, her yerde dincilik, milliyetçilik, paracilik ve bencillik bir ejderha gibi koca koca ayaklari ile insanliga kan kusturuyor. Birlesmis Milletlerin istatistiklerine göre kendisini ejderha sananlarin disleri arasinda, yasamini yitiren insan sayisi günde 30 dolayinda.
Oysa resmi bilgilere göre, fert basina milli gelir Amerika’da 37,600 dolar iken, Banglades’te 370 dolarin altinda.Açlik, dünyada kol geziyor. Afrika’da, geçen yil AIDS’den ölen insan sayisi 2 milyonun üzerinde. Anadolu’da karin yagdigi Aralik’in 17’sinden baslayarak belki de artik 6 ay hasta bebegini kasabaya doktora götüremeyecek, yolu kapanan köy sayisi yüzleri buluyor.
Bu aci gerçekleri yasayan insanlarin acaba kaçta kaçi Mevlana’nin, Beethoven’in o güzel müzigini bir kez olsun dinleyebildi, duygulandi, diye söyle bir düsünün. Arastirmaya gerek yok bu oran, dünyada milyardabilmem kaç, Türkiye’de ise milyonda bilmem kaç dersek, hata payimiz istatistikte çok bilinen standart ölçüleri asmaz.
Olsun ben yinede, gerçek aydinlarin, benim gibi kötümser olmasalar da, aci gerçekleri, dogrulari yazmalarini diliyorum.

Tarih: 22.12.2003

Okunma : 988

Kategori : NTVMSNBC

yorum oku/yaz - Yazdır