|
Amin Maalouf’un -Uygarlıkların Batışı-*. Birkaç paragraf alıntı yapacağım ama mutlaka ve hemen okumanızı öneriyorum. Doğrudan değil gibi, ancak bana göre laik demokratik cumhuriyetimizin bu günlere nasıl geldiği ve Reis R.T. Erdoğan’la nereye gittiğimiz ile doğrudan ilgili.
xxx
“Her ne kadar hala süper güç olarak anılsa da ahlaki inandırıcılığını kaybetmekte olan Amerika; çağımızın en umut verici projelerinden biri olarak sınırları kaldırmayı amaçlayan, ancak bugün parçalanmanın eşiğine gelmiş Avrupa Birliği; umutsuzluğa kapılmış ve herkesin kendinden nefret ettiği yanılsaması içinde dünyaya sırt çeviren Arap-Müslüman âlemi; yeni süper güç olma yolunda silahlanma da dahil her alanda büyük adımlarla birbiriyle yarışan Çin, Hindistan, Rusya…
Ve çağımızın yaşadığı muazzam teknolojik ilerlemenin ardına saklanmış iklim felaketleri, etnik düşmanlıklar, kaybolmuş özgürlük hayali ve pusulasını yitirmiş insanlık.”
“Doğduğum ülkenin tarihi bu bakımdan çok şey anlatabilir. Yüzyıllar boyunca buyruklar İstanbul’dan, Babıali’den gelirdi. Zaman zaman Cebel’de bir emir isyan eder, kendine bir derebeylik kurar, ittifaklar oluşturur, iki üç zafer kazanırdı. Ne yazık ki saray her zaman tepkisini gösterir, isyancı yenilip yakalanır, sonra da zincire vurulup rutubetli bir zindana atılırdı. Cebel-i Lübnan ancak Osmanlının son zamanlarında, artık sultana kendi şartlarını dayatabilen çok daha güçlü hükümdarlar ortaya çıktığında onların cenderesinden sıyrılabildi.
Ama bir Babıali’ye itaat etme alışkanlığı yok olmadı. Artık buyruklar İstanbul’dan değil, Washington’dan, Moskova’dan, Paris’ten, Londra’dan, aynı zamanda Kahire, Şam, Tahran veya Riyad gibi bazı bölgesel başkentlerden bekleniyordu.”
“Arap-Müslüman dünyanın içine düştüğü girdapların şu son yıllarda tüm insanlık için büyük bir endişe kaynağı haline gelmesi beni buna sevk ediyor. Bu bölgede ağır ve daha önce hiç görülmemiş bir şeyler cereyan etti, bu da dünyamızın bozulmasına ve izlemesi gereken yoldan sapmasına katkı yaptı.”
“Kişisel notlarımda -altüstlük yılından- veya bazen de -büyük değişim yılından- söz etmeye ve bu tarz adlandırmaları doğrular gibi görünen çarpıcı olayların dökümünü çıkarmaya başladım. Çok sayıdalar ve yeri geldikçe bir kaçına değineceğim. Ama özellikle ikisi bana son derece simgesel geliyor; İran’da Ayetullah Humeyni tarafından Şubat 1979’da ilan edilen İslam devrimi ve İngiltere’de Başbakan Margaret Thatcher tarafından Mayıs 1979’dan itibaren gerçekleştirilen muhafazakâr devrim.”
(*) Uygarlıkların Batışı (2019) – Amin Maalouf- Çev. Ali Berktay- Deneme- Yapı Kredi Yayınları
|
