Yazdırma tarihi : 15.01.2025

ABD, Irak’i bölme yolunda

Tarih: 27.05.2004


“Siyasette ve idarede en zararli sey, milletler ve toplumlar için onarilmasi en zor felaket yarim bilgili insanlarin yetki sahibi olmalaridir.” Bu söz, Ismet Inönü’ye ait. Ismet Pasa en az elli yil önce söylemis bu sözleri. Büyük bir olasilikla ikinci dünya savasi sirasinda söylemis olabilir.
 


Bugün ABD Baskani Bush yapacagi basin konusmasinda, Irak’taki nükleer silahlarin varligi konusunda yaniltildigini söyleyecek. Amerikan Merkezi Istihbarat (CIA) örgütünün Saddam’in yerine hazirladigi isim olan Ahmet Çelebi’nin, geçen hafta bir anda Iran ajani ve güvenilmez kisi olarak dislanmasinin geçerli nedeninin, bastan beri ABD’yi yalan ve yanlis bilgilerle yaniltmasi oldugunu artik herkes kabul ediyor. Irak’in isgalinin Vietnam’a benzer sekilde çikmaza dogru gitmesi yüzünden, Baskan Bush, Kasim seçimlerini kaybetmemek için politikasini degistirmeye hazirlaniyor.
Bu degisikliginin ana dayanaginin, Irak’in üçe bölünmesi oldugu anlasiliyor. Dolayisiyla Kuzeyde Kürt, Güneyde Sii ve ortada da Suni bagimsiz federal devletlerden olusan bir Irak’a dogru hizla yol alindigi görülüyor. Bilindigi gibi, Türkiye’nin “kirmizi çizgilerinin” ilki ve en önemlisi Kürtlerin Kuzey Irak’ta ayri bir devlet kurmamalaridir.
Baskan Bush’un gelecegi Irak’taki son aylarda gelinen tam basarisizliga, yani çikmaza bagli oldugu için, artik ne Irak halki, ne Türkiye, ne de diger dünya ABD’nin umurundadir denebilir.
Isgalin basinda, Türkiye üzerinden Türk Silahli Kuvvetleri ile birlikte Irak’a girilmesi plani da, salt ABD’nin yararlari açisindan degerlendirilmisti. Ancak tarihte benzer nedenlerle ayni sonuçlara varildigi hiç görülmemistir.
En önemli nokta Ismet Pasa’nin dedigi, yani, “dogru bilgi ile dogru karar” alabilmektir. Savasin hazirlik asamasinda dogru bilgileri dogru yerde ve dogru zamanda degerlendirenler, ABD’nin Kuzey Irak’a Türkiye üzerinden girmesi ile Türkiye’nin Kuzey Irak’a birlikte girmesinin, ABD kadar, hatta daha çok Türkiye’nin gelecek yararlarina uygun olacagini söylediler, yazdilar. Gelismeler, o degerlendirmeyi dogrular nitelikte gözüküyor.
30 Haziran’da ABD’nin Bagdat’in siyasal yönetimini bir biçimde Iraklilara devir edecegi kesinlesti. Son gelismeler Bush’un bu karardan dönmesini tümüyle ortadan kaldirdi. Çünkü Beyaz Saray’dan yapilan açiklamalar, ABD’nin birlesik bir Irak yerine, Islami Devlet yapisini esas alan ve örnegin Sii bölgesinde Sii Din adamlarinin (Mollalarin) hâkim olacagi bir devlete gereksinimi oldugu söylenmektedir.
Amerika’ya 1990’lardan beri bir anlamda yataklik yapan Barzani ve Talabani’nin, zengin petrol yataklarini ABD ile birlikte ele alip, “sirket ortaklari” olmaya hazirlandiklari görülüyor.
Türkiye bugün TBMM’de, “Irak’taki son gelismeleri” genel görüsme konusu yapacak. Meclis’te daha çok Israil’in ve ABD Askerlerinin son haftalardaki acimasiz katliamlari konusulacak. Hem iktidarin, hem de muhalefetin asil sorun olan, “Birinci kirmizi çizginin” nasil yasamda kalacagini görüsmeye niyetleri olmadigi görülüyor. Çünkü basindan beri Irak sorunu, Meclis’teki partilerin liderleri için propaganda ve popülizm firsati, olarak degerlendirildi. Koskoca politikacilar Ismet Inönü’nün sözünü bilmeyebilirler!
Ancak Türkiye’nin Basbakani, Muhalefet lideri, bilim çaginda kendilerini, dogru bilgi ve dogru tahminle donatmaya zorunlu görmezlerse, Ismet Pasa’nin dedigi gibi “Toplum için onarilmasi en zor felaketlere” neden olurlar.


Haber NO: 144

Kategori: NTVMSNBC