|
Basbakan, AB’nin “müzakere tarihi” vermesi durumunda, eger bir dönem daha Türkiye’nin Basbakan’i olmak isterse, o zaman seçimlerin normal zamana kalmasi olasidir. Yasi ve basi genç olan bu Basbakan iki nedenle, Cumhurbaskani Nejdet Sezer’den hemen sonra Kösk’e çikmayi düsünmeyebilir. Birincisi, bugünkü siyasal ve hukuksal yapisi ile Türkiye’de Basbakanlik, iktidar yetkisi ve alani bakimindan Cumhurbaskanligi’ndan daha çekici ve önemlidir.
Özal, kendisinden sonra yaver Basbakanlarla çalismayi planladigi ve gerçeklestirdigi için Kösk’e çikmistir. Ayrica Turgut Bey, hem 1983, hem de 1987 seçimlerine Basbakan adayi olarak girmistir. Zaten oylari yüzde 30’un altina düsmüstü. 1991’de yapilan Cumhurbaskanligi Seçimi, hem özel konumu hem de siyasal olasiliklar açisindan ilk ve son sansi idi. Demirel ise, o zaman durursa bir kez daha Cumhurbaskani olma olasiligi olmadigi gibi, bütün siyasal yasami Basbakanlik erkini kullanarak politik hedeflerini gerçeklestirmek bakimindan yolun sonuna gelmisti.
Bu güne bakildiginda, yillarca süren “koalisyonlar yorgunlugu”, seçim sisteminde ciddi degisiklikler yapilmazsa, yeniden istikrarsizliga dönmemek için bir seçim daha halkin, AKP’nin birinci parti olmasini ve tek basina hükümet kurmasini saglayacak destegi verecegi simdiden söylenebilir.
Basbakan’in, Sezer’den sonra Çankaya’ya çikmayi ertelemesinin ikinci nedeni ise kendi disindaki ortamdir. Açikça biliniyor ki, belli çevrelerin (Baska hiçbir yerde olmadigi kadar) Çankaya konusunda duyarliligi vardir. “Önemli mesafe” almasina karsin, Basbakan bazi çevrelerle hala saglikli bir güven birligi kuramamistir. Hatta bu nedenle geçen haftadan beri imam hatipler konusunda, “Toplumsal destek bulamadim” derken, “Erbakan gibi olmayacak seyler için kendimi harcatmam, alt yapisi olgulasana kadar beklerim.” demek istemisti.
Bu sözler açikça Erdogan’in, Demirel kadar iyi bir zamanlama uzmani oldugunu gösteriyor. Bütün bu kurgulardan sonra bir üçüncü olasilik, AKP’nin çogunluguna dayanarak, “Baskanlik” veya “Yari Baskanlik” sistemine geçis düsüncesi olabilir. Bu olasiligin var olup olmadigi, sonbaharda Meclis açildiginda anlasilacaktir. Ancak, en son görüldügü gibi toplumsal güçlere karsin bir sey yapilamaz düsüncesinde olan Basbakan’in kafasinda varsa bile, bu projeyi daha ileri bir tarihe birakmis olma olasiligi çok yüksektir.
Sonuçta, bütün bu degerlendirmeler, Aralik’ta AB’nin karari olumlu olursa, Basbakan’in erken bir seçimi yegleyecegi görüsünü güçlendirmektedir. |
