|
Son seçimden önce Amerika'da bir bilim adami Bush için "Cahil, hasta ve eksikli bir kisiliktir, tibbî bir vak'adir, yeniden baskan olmamalidir demisti.
***
Kabatas Erkek Lisesi'ni bitirdigimde sosyal bilimler ilgimi çektigi için hangi fakülteye gitmem gerektigini arastiriyordum. Gaziantep Üniversitesi'nin kurucusu olan ve 10 yil rektörlügünü yapan en yakin sinif arkadasim Prof. Ugur Buget'le konustuk. O, "ben fen bilimleri okuyacagim, öyleyse sen Mülkiye'ye Ankara'ya git" dedi. Ben de "git kardesim, ben vali olmak istemiyorum" dedim. O zamanlar o fakülteden yalniz vali çikmadigini, Türkiye'yi her alanda Harbiye ile Mülkiye'nin idare ettigini bilmedigim için bugün okurlarimin beni bagislayacagini umarim!
Çok erken kaybettigimiz Turan Hoca, ben CHP'de politikaya basladigimda, Ecevit'in her dedigini dinledigi ünlü "mülkiye cuntasi"nin sefi idi. Politikada belki de en önemli kazanimim onu, yani disisleri bakanlarimizdan Prof. Turan Günes'i tanimak oldu.
Iste, Bilgin DHAMMAPADA'nin su sözünü, "Ögrenmeden yaslanan insan öküz gibidir, yalniz gövdesi büyür" Turan Hoca'dan duymustum.
Aristo "Insan düsünen hayvandir" derken insanoglunun yemek için degil, yasamak için yedigine yani kafasinin içinde beyni olduguna isaret ediyor. Bir anlamda "insan mühendisligi" yapiyor. Oysa bilgin Dhammapada, insani toplumun çekirdegi, insanligin iyi ya da kötü tek öznesi olarak algiliyor.
Hayvanin önce buzagilik, daha sonra danalik dönemini geçirdigini ve sonra da öküz olup irilestigini biliyoruz. Demek ki insan da bebek oluyor, çocuk oluyor, sonra genç, sonra da ergin oluyor ve yaslilik dönemine ulasiyor. "Düsünmeyen, irdelemeyen, sormayan, görmeyen ve sonunda gerçegi ögrenmeyen kisiye ergin insan denmez" diyen Dhammapada, insanogluna kendi akil gücüyle en büyük ögüdünü vermek istemis.
***
Dikkat edilirse, bilgin "okumayan" demiyor, "düsünmeyen" de demiyor, "bilmeyen" de demiyor, "Ögrenmeyen insan öküz gibidir" diyor. Çünkü ögrenmek hem gerçek, hem nesnel bir sonuçtur. Ayni zamanda bilimsel nitelik tasir. Insan ögrendiginde hem gerçegi, hem dogruyu ögrenmis demektir. Bütün mesele de budur zaten. Dogruyu ve gerçegi ögrenen insan kendisini aklina ve ögrendiklerine teslim eder. Öylece, daha önce esiri oldugu korkulardan ve aklinin ermedigi güçlerden kendisini kurtarmis olur. Ögrenen insan, öküz olmaktan kurtuldugu için insanlara, hayvanlara ve esyalara saldirmaz. Ögrenen insan sevmeyi, sevilmeyi de ögrenmis olur. Ögrenen insan Suudi Arabistan'da da, Türkiye'de de, Alaska'da da, Çin'de de, "öteki insan"in da insan oldugunu ögrenmis olur. Ögrenen insan, artik kendisini de bu dünyada güdülen bir öküz olmaktan kurtarir.
Artik ögrenmistir ki, "bütün pisligine ve kallesligine ragmen, bu dünya yine de insanoglunun biricik güzel mekânidir." XSETIUS, MÖ: 9. yüzyil. |
