|
Öleli 38 yil oldu. Gitmeden bir yil önce bir Ingiliz gazeteci sormus, “Pasam gelecegi nasil görüyorsunuz?” Ismet Inönü, dünyanin hizli degisimini kastederek, “yagma yok, ben artik 6 ay sonrasini bile söyleyemem” demis.
O tarihte henüz, milli görüsçülerin hocasi Necmettin Erbakan, Basbakan Süleyman Demirel’in Odalar Birligi Genel Sekreteri. Demirel’e sorsalardi, “Erbakan ne zaman basbakan olur” diye, yaniti, Ismet Pasa’nin ünlü sözü olurdu, “güldürmeyin beni”.
1996’da Erbakan Hoca basbakan oldugunda Demirel cumhurbaskani, Tayyip Erdogan da belediye baskaniydi. Ismet Inönü, 1950’de Bayar-Menderes ikilisine iktidari devrederken, “bir gün gelecek Kayserili ustanin oglu Abdullah Gül de Çankaya Köskü'ne çikacak” diye, gönlü ferah, yüzü gülüyordu. Yillar sonra, yasakli R. T. Erdogan’in Basbakanlik kapisini Inönü’nün CHP’sinin Genel Baskani Deniz Baykal açti.
38 yil olmus, Ismet Inönü’nün salindan tutugum. Ismet Pasa’nin siyasi literatüre ve hatta tarihe geçmis birçok sözü vardir. Ama nedense beni en çok etkileyen, yasamimda verdigim her kararimda, yaptigim her çikisimda özenle uymaya çalistigim ögüdü, bu olmustur: "Bir memlekette namuslular en az namussuzlar kadar cesur olmadikça, o memleket için kurtulus yoktur."
Siyasi yasamim, onu yenen Ecevit ile basladi. Daha sonralari onun ogluyla çok sert siyasi kavgalara girisen Baykal’in yaninda yer aldim. Ama henüz 10 yasimdayken, bir sel felaketi nedeniyle Amasya’ya geldiginde baslayan duygusal yakinligim hiç azalmadan içimde sanki billurlasti.
1948'de mayis ayinin bir gecesi, disarida siddetle yagan yagmurun, Lokman Dagi'ndan getirdigi sel felaketini, aksam bag dönüsü kendini zor kurtaran ninem kapimizi dövdügünde ögrendik. Henüz ilkokuldaydim, Amasya'da sel felaketinde 118 kisi can vermisti.
Bir tek yurttasin burnu kanamadan II. Dünya Savasi’ndan çikmis Türkiye’nin nüfusu, o tarihte 20 milyonun altinda, Amasya'ninki ise 13 bin dolayinda idi. Henüz Devlet Su Isleri (DSI) yoktu. Anadolu’yu selden korumaya yönelik bir tek yatirim olmadigi gibi, adi bile bilinmiyordu.
Kullarinin sele kapilip kapilmayacagi Tanri'nin takdirine kalmisti. 1950'de yapilan nüfus sayimina göre okur-yazar orani yaklasik yüzde 30'du. Simdilerde 350 milyari asan devlet bütçesi, sadece 5 milyar liraydi. Artik 1 milyonu asan üniversitede okuyan ögrenci sayisi ise, yalnizca 500 dolayinda idi. Amasya Ortaokulu'nu bitirdigimde, sehzadelerin egitildigi 7 bin yillik tarihi kentte lise bile yoktu.
Selden iki gün sonra Valilik tellal bagirtarak; Milli Sef Ismet Inönü'nün felaket dolayisiyla Amasya'ya gelecegini ilan etti. Sehirden birkaç km. uzakta olan istasyonda, Beyaz Tren'in Cumhurbaskani'na yakisir agirlikta karsilanisinda duydugum heyecani hiç unutmadim. Ismet Pasa trenden indi, acili kalabalik kendisini sessiz ve saygili bir sekilde arasina aldi ve Yesilirmak boyunca kente yürünmeye baslandi. Nasil oldu hiç bilmiyorum, kendimi Pasa'nin hemen sag yaninda buldum. Bir ara Ismet Pasa'nin sag elinin sicakligini basimin üstünde duydum.
1973'te Adana'dan milletvekili seçildim. Meclis kürsüsünde yemin ederken, CHP'nin alti okuna bagliligimin aslinda; çagdas demokrasinin gelismesi ve Türkiye'nin adalet içinde hizla kalkinmasi için çalisma inancim oldugunu daha iyi anliyordum. CHP uzun yillardan sonra hükümet olma olanagi bulmus ve Ecevit, hükümeti kurmakla görevlendirilmisti. Ismet Pasa'nin ölüm haberini, Korkut Özal, Oguzhan Asiltürk gibi isimlerin oldugu MSP'liler ile Deniz Baykal ile benim de bulundugum bir ortak çalisma grubunun yaptigi koalisyon protokolü görüsmeleri sirasinda almistik. Grubun baskani olan Turan Günes, haber üzerine çok duygulandi ve Ismet Inönü'yü yendikleri CHP kurultayindaki bir anisini anlatti:
“Büyük çekisme sonunda Ecevit CHP Genel Baskani seçilmisti. Yogun alkislarla kurultay salonuna girdiginde, delegeler arasinda oturan Ismet Inönü, 1950’de seçimi kaybettiginde iktidari Menderes’e devrettigi gibi, ayaga kalkip önünü ilikledi ve kurultay üyelerinin özgürce kullandiklari oylariyla parti genel baskanligini biraktigi Genel Baskan Bülent Ecevit'i büyük bir saygiyla selamladi.”
10 yasimda istasyon yolunda Amasya'da basimi oksayan Ismet Pasa'nin CHP’sinin milletvekili olmak kadar, salindan tutmus olmak da benim için engin bir onurdu. |
